وقتی پاها بی قرار می شوند؛ درمان سندروم پاهای بی قرار ، انجام حرکات ورزشی تا حدود زیادی در بهبود پاهای بی قرار موثر است - عینک آفتابی

به گزارش عینک آفتابی، سندروم پاهای بی قرار (RLS) یک اختلال عصبی است که باعث ایجاد احساسات ناخوشایند یا ناراحت کننده در پاها و میل مقاومت ناپذیر برای حرکت دادن آن ها می گردد؛ به گونه ای که می تواند در فعالیت های روزانه آن ها اختلال ایجاد کند.

عینک آفتابی -یکتا فراهانی: سندروم پاهای بی قرار نوعی میل غیرقابل کنترل برای حرکت دادن پاها به شمار می رود که معمولاً بعد از ظهرها یا شب ها، هنگام نشستن یا دراز کشیدن رخ می دهد.

این بیماری که به عنوان بیماری ویلیس-اکبوم هم شناخته می گردد می تواند در هر سنی آغاز گردد. اما اغلب با افزایش سن بدتر می گردد. به گونه ای که مانع از برخورداری خواب راحت گردد.

افراد علائم RLS را به عنوان احساسات ناخوشایند در پاها توصیف می نمایند که معمولاً در هر دو طرف بدن اتفاق می افتد. البته گاهی و به ندرت این احساسات بر بازوها هم تأثیر می گذارد.

تسکین پاهای بی قرار با فعالیت

پروفسور کامران آزما، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و استاد دانشگاه در خصوص سندرم پاهای بی قرار می گوید: احساس ناراحتی و حس نامطلوب در پاهای افرادی که دچار سندرم پاهای بی قرار (RLS) هستند آن ها را ترغیب به حرکت دادن اندام به خصوص پاها می نماید که باعث می گردد این احساس حداقل به طور موقت با فعالیت تسکین پیدا کند.

احساس ناخوشایند در پاها اغلب در اواخر روز، هنگام استراحت و بعلاوه شب ها تشدید می گردد که از نشانه های شاخص سندرم پاهای بی قرار است؛ سندرومی که به طور میانه در 10 درصد از جمعیت بزرگسال به درجاتی شایع است.

شدت سندروم پای بی قرار

به گفته این متخصص طب فیزیکی، شدت سندروم پای بی قرار بر اساس معیارهای خاصی سنجیده می گردد. مثلاً اینکه این حالات چند روز هفته بیمار را آزار می دهد و باعث می گردد چند ساعت در طول روز احساس ناراحتی داشته باشد یا تا چه حد خواب فرد را مختل کند.

به علاوه اینکه این سندروم چه اندازه فرد را دچار افسردگی، اضطراب یا تحریک پذیر نموده باشد و تا چه حد بر توانایی انجام کارهای روزمره او در سطح فردی، خانوداگی یا اجتماعی تأثیر گذاشته باشد از مهم ترین نشانه های معین شدت بیماری به شمار میرود.

بنابراین می توان این سندروم را در چهار دسته خفیف، میانه، شدید و بسیار شدید قرار داد که اغلب حدود دو و نیم درصد از بزرگسالان در محدوده میانه تا شدید قرار دارند؛ محدوده ای که می تواند تا حدود زیادی بر خواب، کیفیت زندگی و سلامت کلی فرد تأثیر گذار باشد.

درمان دارویی

دکتر آزما می گوید با وجود اینکه درمان های دارویی بخش مهمی از درمان سندروم پاهای بی قرار را تشکیل می دهد؛ ولی دلایلی وجود دارد که لزوم توجه به درمان های غیر دارویی را بیشتر آشکار می نماید. مانند عدم تحمل دارویی ناشی از عوارض جانبی در برخی افراد یا تداخل دارویی با دیگر داروهای مصرفی به خصوص در افراد سالمند.

درمان غیر دارویی

روش های غیر دارویی به ویژه در خانم های باردار اهمیت زیادی دارد و تکنیک های مراقبت از خود (خود مراقبتی) در خانم های باردار مهم ترین اقدام در کاهش نشانه های ناشی از سندروم پاهای بی قرار است.

درمان های غیر دارویی در بیمارانی با نارسایی کلیه یا افرادی که دیالیز می شوند هم اهمیت بیشتری پیدا می نماید. ضمن آنکه آنالیز ها حاکی از آن است که در موارد میانه تا شدید این سندروم، ترکیب اقدامات دارویی و غیر دارویی موثرتر از اقدامات دارویی به تنهایی است.

تغییر سبک زندگی

به گفته این استاد دانشگاه، نخستین اقدام درمانی به خصوص در موارد خفیف می تواند تغییر سبک زندگی و حذف عوامل و فاکتورهای تحریک نماینده مانند کافئین ها و خستگی زیاد باشد.

داشتن استراحت و خواب مناسب و کافی و بعلاوه تنظیم ساعات خواب هم می تواند مؤثر واقع گردد. اما مهم ترین روش های غیر دارویی شامل ماساژ، ورزش، یوگا، طب سوزنی، کشش عضلات و درمان های فیزیکی دیگر است.

انجام ورزش های روزانه هوازی یا مقاومتی منظم سبک تا میانه هم می تواند در کاهش شدت درد و بی قراری پاها مؤثر واقع گردد. انجام این کارها در بسیاری از بیماران در یک دوره دوازده هفته ای بهبود قابل ملاحظه ای در پی داشته است.

تأثیر ورزش و انجام حرکات ورزشی

دکتر آزما می گوید انتخاب نوع ورزش می تواند به انتخاب خود شخص باشد. ولی آنالیز ها نشان داده دویدن می تواند تأثیر قابل ملاحظه ای در بهبود پاهای بی قرار داشته باشد. اگر چه شنا و دوچرخه سواری دو تا سه روز در هفته هم بسیار مؤثر است. یوگا و پیلاتس هم از جمله ورزش هایی هستند که می توانند در کاهش علایم و شدت این سندروم و بهبود خلق و خو و خواب افرد تأثیر گذار باشند.

توجه داشته باشیم انجام این ورزش ها با شدت بالا یا چند ساعت مانده به خواب یا حرکاتی که باعث ایجاد درد در مفاصل می گردد می تواند باعث شدت بی قراری و درد بیشتر در سندورم پاهای بی قرار گردد

ضرورت تقویت عضلات

به گفته این متخصص طب فیزیکی، حرکات کششی که عضلات ساق، قسمت جلویی ران (عضلات چهار سرران) و پشت ران را شامل می شوند از دیگر اقدامات مؤثر در این بیماری به شمار می روند.

بنابراین داشتن بر نامه منظم کششی به مدت 8 هفته می تواند نتایج رضایت بخشی در کاهش نشانه های بیماری به همراه داشته باشد. ماساژ هم روش مناسب دیگری در کاهش علایم و شدت سندروم پای بی قرار است.

تاثیرات ماساژ به خصوص در بیماران همودیالیز بدون هیچ عوارضی جانبی می تواند تأثیر گذار باشد. دوجلسه ماساژ در هفته حدود یک ساعت به خصوص بعد از ظهرها هم می تواند یاری موثری برای بهبود پاهای بی قرار و کاهش درد و بی قراری آن ها باشد.

ترکیب درمان دارویی و غیر دارویی

دکتر آزما می گوید خود بیماران هم می توانند تکنیک های ساده ماساژ عضلات را آموزش ببیند و برای برخوردار بودن از خوابی آرام قبل از خواب آن را به کار ببرند. چون افراد با درگیری خفیف می توانند تنها با انجام چند حرکت کششی و ماساژ عضلات ساق خود تا حدود زیادی علائم بیماری را کاهش دهند.

البته مطالعات مختلف؛ تأثیر طب سوزنی را در کاهش نشانه های سندروم پاهای بی قرار نشان داده اند. به این ترتیب می توان گفت ترکیبی از اقدامات دارویی همراه با جلسات طب سوزنی مؤثرتر از اقدامات دارویی به تنهایی است.