خطاهای شناختی - بی توجهی به امر مثبت - عینک آفتابی

به گزارش عینک آفتابی، خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت موجب می گردد که فرد اصرار داشته باشد که موفقیت هایش بی ارزش هستند و نکات مثبت خود را کوچک می شمارد.

خیلی از مواقع احساسات منفی ما ناشی از خطاهای ذهنی و شناختی است که موجب درک نادرست و غیر منطقی ما از موقعیت و اتفاقات اطرافمان می گردد. از آنجا که تفکر منفی موجب احساس ناخوشایند می گردد بنابراین اصلاح افکار و جایگزین کردن افکار منطقی و مثبت به جای خطاهای شناختی می تواند حالمان را خوب کند. یکی از تحریفات شناختی، خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت است که در ادامه آن را بیشتر آنالیز می کنیم.

تعریف خطاها یا تحریفات شناختی

انسان در طی سالهای رشد خود بنا بر تجربه ها و گاه یادگیری های زیانبار قواعدی وضع می نماید که ممکن است انعطاف ناپذیر بوده و در بسیاری از موارد به داده هایی که ذهن از جهانی اطرافش دریافت می نماید فرم داده و آنها را باب میل خود تغییر می دهند. خطاهای شناختی مثل آینه و یا دوربینی هستند که اشکال را به همانگونه که هستند باز نمایی نمی نمایند، بلکه شکلهای عجیب و غریبی از اشیاء را نشان می دهند. این تحریفات شناختی یا الگوهای تفکر غیرمنطقی در فرد نهادینه شده اند و باعث می شوند که فرد درک درست و منطقی از مسائل نداشته باشد. این الگوهای تفکر اغلب افکار و احساسات منفی را تقویت نموده و مداومت در داشتن این نگرش منفی نسبت به خود، آینده و جهان باعث اضطراب و افسردگی و بیماری های روانی می گردد. یکی از این خطاهای شناختی خطای شناحتی بی توجهی به امور مثبت نام دارد.

خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت

افرادی که دارای این نوع تفکر غیرمنطقی هستند، توجه زیاد و با ارزشی به جنبه های مثبت زندگی خود ندارند و همواره نکات مثبت را برای خود بی اهمیت جلوه می دهند. با بی ارزش شمردن تجربه های مثبت، اصرار بر مهم نبودن آنها دارند. کارهای خوب خود را بی اهمیت می خوانند، معتقدند که هر کسی می تواند این کار را انجام دهد. بی توجهی به امر مثبت شادی زندگی را می گیرد و شما را به احساس ناشایسته بودن سوق می دهد. شما در واقع با این نوع تفکر، تجربیات، اعمال یا کیفیات مثبت خود را نادیده می گیرید.

اگر کسی با وجود خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت به پیروزیتی دست پیدا کند، فکر می نماید که سزاوار این پیروزیت نبوده و تعریف دیگران را چاپلوسی می داند و خود را مستحق تعریف و تمجید نمی داند. از جمله این افکار، تمایل شدید برخی از افسرده هاست که تجربه های خنثی و حتی مثبت را منفی ببینند. نه تنها تجربه های مثبت نادیده گرفته می گردد، بلکه به تجربه های منفی و کابوس نیز تبدیل می شوند. نمونه شاخص این موقعیت وقتی است که به خاطر کاری که نموده ایم یا لباسی که پوشیده ایم، از ما تعریف می نمایند، چه بسا پیش خود می گوییم: نه واقعا این طور نیست، می خواهند که لطفی نموده باشنو با یک جمله از کنار تعریف می گذریم . گاهی می گوییم : نه، اصلا چیز مهمی نبود. اگر به طور دائم روی حوادث خوب آب سرد بپاشید، جای تعجب نیست که زندگی این همه سرد و بی روح به نظر برسد.

مثال خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت

به طور مثال نگهبان ساختمان تجاری با تیزهوشی پیروز به شناسایی یکی از سه سارقی شده بود که در هفته قبل از یکی از مغازه های این ساختمان دزدی نموده بودند. مسئول ساختمان ضمن قدردانی از نگهبان که بعد از چند روز پیروز به کشف این گروه شده بود از نگهبان خواست که یکی از روزهای هفته زمانی را مشخص کند که در جلسه ای با حضور افراد و مالکین ساختمان از زحمات وی قدردانی گردد. نگهبان امروز و فردا نموده و یکسره می گفت کار مهمی ننموده ام و از مشخص وقت سرباز می زد. یا مثلا پروژه ای را با پیروزیت به سرانجام می رسانید و با خود می گویید: درست است که آن پروژه را به انجام رساندم، ولی بدان معنا نیست که فرد با کفایتی هستم، چرا که در این مورد شانس آوردم.

شخصی را در نظر بگیرید که قبل از شرکت در مصاحبه استخدامی به شدت نگران است. یکی از افکار منفی غالب بر ذهنی وی این است که با خود می گوید: حرف جالبی ندارم که بزنم. مسلما سایر داوطلبان استخدام وضعشان از من به مراتب بهتر است. در واقع او دچار خطای شناختی بی توجهی به امر مثبت شده و توانایی های خود را دست کم گرفته است و فرض را بر این گذاشتی که سایرین از او واجد شرایط تر هستند. به نظر شما او چه فکر منطقی را می تواند جایگزین کند تا احساس بهتری داشته باشد؟

برای آشنایی با سایر خطاهای شناختی و نیز چگونگی اصلاح آن برای داشتن احساس بهتر به مقاله زیر مراجعه نمایید:

خطاهای شناختی چه هستند و چگونه اصلاح می شوند؟

گروه روانشناسی عینک آفتابی